5 trends in retail van Consequent Consumentengedrag

Recentelijk had ik het genoegen om tijdens de Sanoma Media Parade ruim de tijd te krijgen trends in consumentengedrag te koppelen aan het bestrijden van een paar vooroordelen. Kern van mijn betoging was feitelijk, dat er in marketing – en reclameland vaak met enig (ik schrijf het voorzichtig) vooroordeel gedacht wordt over wat de consument nou doet, denkt en voelt. Vaak komen dergelijke beelden over de consument (of over de burger) voort uit enigszins gehypt gevoel.

Bijvoorbeeld over homo’s en tolerantie ervan: er wordt gedacht dat er de laatste jaren een soort van homohaat aan het ontwikkelen is, die dan de driver is van het homootje pesten zoals we dat zo nu en dan in met name grote steden vinden. De werkelijkheid echter, gemeten in 21 jaar Life & Living onderzoek, laat zien dat een almaar groeiende groep Nederlanders (inmiddels over de 70 %) geen enkele moeite heeft met homo’s en het prima vindt dat zij kunnen trouwen.

Ook in retail vinden we dergelijke vormen van bias over consumentengedrag. Twee van de retailtrends die ik heb laten zien gaan over het snel ontwikkelende belang van de factor Tijd. Nog altijd wordt aangenomen dat de Prijs eigenlijk het enig echte keuzecriterium is van de consument als het gaat om het aankopen van boodschappen. De rest zou niet meer meetellen. Dat is gedeeltelijk waar: een ook groeiende groep Nederlanders maakt het niet uit hoe de winkel eruit ziet, als het maar goedkoop is (rond de 40 % inmiddels, verdubbeld sinds 1990). Maar van de andere kant; steeds meer Nederlanders kiezen juist die winkel (ongeacht prijs zeg maar) die het best bereikbaar is. Bereikbaar in de zin dat je er heel goed en dichtbij de auto kunt parkeren (geldt voor ruim 60 %).

Die steeds maar relevantere rol van de factor Tijd laat zich logischerwijs steeds vaker op steeds meer plekken zien. Het is de grote drijfkracht achter de fors toegenomen hoeveelheid online aankopen. Gezet tegen het totaal van gezinsaankopen praten we inmiddels over 10 % online aankopen. Bij sommige categorieën is dat natuurlijk nog veel hoger. De factor Tijd, het nieuwe ruilmiddel dat in een eigen bewerking een bijzondere rol speelt. We denken Prijs, maar het is Tijd, gedreven door enerzijds de grote hoeveelheid werkende vrouwen, maar ook door het besef dat juist doordat vrijwel iedereen ook werkt, de vrije tijd het werkelijke domein van het bestaan is gaan vormen.

Prijs is natuurlijk wel degelijk een meetellend keuzecriterium: al was het alleen maar omdat het inmiddels zo ongeveer het enige wapen is dat retailers lijken te kennen: gevolg is dat een snel groeiende hoeveelheid Nederlanders steeds vaker naar een bepaalde winkel gaat, alleen om daar de gevonden aanbiedingen te kopen. Kan dat nog uit, vraag je je af, voor die winkelier. Was het een jaar of 20 geleden nog zo dat veel A-merken ongeveer 10-15 % van hun jaaromzet op promotie verkochten, tegenwoordig ligt dat rond de 35 %, oplopend tot rond de 50 %.

Tot slot, veel mensen vinden winkelen niet eens meer leuk: het kost tijd, het kost geld, en dat terwijl je liever je tijd aan andere dingen wilt besteden, en ook terwijl je liever voorzichtig met geld om gaat, want dat wordt maatschappelijk toch ook van je verwacht. En die overheid maar douwen achter dat consumentengedrag, steeds maar maatregelen verzinnend om ons allen aan het meer-kopen te krijgen. Redelijk zinloos, lijkt mij.

Ik volg U, Goos.eilander@trendbox.nl