In 2003 opende de allereerste guerrillastore zijn deuren in het Rockefeller Center in New York. Target verkocht dameskleding en was slechts een maand geopend. Het jaar erop pakte Target uit met een drijvende winkel op de Hudson. Een andere belangrijke pionier in de pop- up retail was Comme des Garçon, een high-end fashion merk, in 2004 met tijdelijke winkels in Berlijn en Tokyo. Guerrilla- of pop up stores zijn zeker niet nieuw maar vermaken op tijdelijke basis de hedendaagse consument en zorgen voor meer afwisseling in het vaak saaie winkellandschap. Winkels die openen op tijdelijke basis, laten ook zien dat er met beperkte investeringen een geheel eigen vaak onderscheidende winkelbeleving te creëren valt. Steeds vaker zien we anno 2011 ook co-creaties ontstaan tussen creatieven, kunstenaars en retailers.
Zo was ik onlangs voor de voorbereidingen van het nieuwe ‘Retail Inspiratie Tour’ seizoen in Amsterdam en Rotterdam en werd verrast door diverse pop-up initiatieven. Het ‘Store Without a Home’ concept is een goede kruising tussen de Londense ‘Dover Street Market’ en het Parijse ‘Merci’ in ons eigen land.
Volgens Jan Willem Sanderse, de eigenaar van dit originele concept de enige ‘guerrillagallerydepartmentstore’ in Nederland. Jan Willem is naast eigenaar van deze dynamische winkel ook kunstenaar, interieurarchitect en ontwerper. Wat mij betreft geen echte pop-up, zo tijdelijk is ‘Store Without a Home’ als concept tenslotte niet. Wel guerrilla omdat de locatie tijdelijk is, gallery omdat er enkele stuks, prototypes en kleine series verkocht worden van diverse veelal Nederlandse ontwerpers en kunstenaars en departmentstore, omdat het een warenhuisopzet is. Het retailconcept ‘100 days’ van Henrik Vibskov reist de hele wereld over en stopte als eerste in Amsterdam bij SPRSPACE, de projectruimte van het Amsterdamse SPRMRKT.
Aan de Rotterdamse Meent is een oud stadskantoor dat op het punt staat gesloopt te worden bijna een jaar geleden omgetoverd tot een ‘culturele supermarkt’. Deze ‘culturele supermarkt’ is nog tot en met maart van 2011 geopend en draait grotendeels op vrijwilligers. De verkoopvloeroppervlakte bedraagt maar liefst 7.000m2. Er kan hier in drie ‘tentoonstellingsruimtes’, een kantine genaamd ‘Beatburger’ een ‘Work in progress’ ruimte en een minishop, geshopt worden naar ‘vers’ aanbod van kunst. Naast dit initiatief herbergt Rotterdam nog meer eigenzinnige initiatieven. Otto maakt onder andere in Alexandrium gebruik van ‘shopvertising’. Het Alexandrium is overigens niet de enige plek. Diverse leegstaande winkel- en bedrijfspanden worden door Otto gebruikt als tijdelijke ‘advertentieruimte’. Voorbijgangers krijgen via bluetooth een kortingsbon op hun mobiele telefoon en kunnen hier van gebruik maken via de reguliere website van Otto. En er is bij ROTABS, de broedplaats voor ondernemende creatieven in Rotterdam, op zondag 6 maart de 2de editie van de Swan Market. Deze Rotterdamse eendags lifestyle market vindt plaats op het evenementendek van ROTABS.
Naast deze nieuwe initiatieven in eigen land is er in Milaan inmiddels zelfs een vereniging voor tijdelijke winkels opgericht; Assotemporary. Geen toeval. Door het grote aantal mode- en interieurbeurzen zijn er in Milaan gemiddeld 40 tijdelijke winkels met een oppervlakte van 100m2 die ingezet worden voor productintroducties, storytelling en merkbeleving. [graag foto 6 plaatsen] Vermaak, nieuwe, inspirerende ervaringen, entertainment op niveau. Ik ken in Nederland maar weinig permanente winkelconcepten waar zoveel variatie en werk van getalenteerde artiesten en ontwerpers te vinden is dan in de hedendaagse pop-up stores. De hand van de meester regeert. Is de huidige ondernemer, eigenaar van het winkelconcept voldoende in staat om op ieder moment dat de consument dit wenst een goed assortimentmix aan te bieden. Dit vraagt niet alleen om een jarenlange ervaring op het gebied van assortiment, een zeer goede neus voor producten maar ook gevoel en inzicht. Weten wat de consument echt wil en een gezonde dosis lef. Wat mij betreft komen er heel veel guerrillastores waar het product de ‘hero’ is het winkellandschap verlevendigen.
Carin Frijters – CF Retail