door Gertie Driessen, Dagblad de Limburger

Zijn supermarkten trekkers voor een winkelcentrum of veroorzaken ze juist parkeerproblemen en kunnen ze daarom beter buiten het centrum zitten? Deze discussie speelt momenteel in Panningen, waar drie supers weg willen van de huidige plek.
Supermarkten midden in een winkelcentrum. Voor veel klanten een bron van ergernis, omdat ze vaak rondjes moet rijden om een fatsoenlijke parkeerplek te vinden. Bij voorkeur pal voor de deur, want niemand wil ver sjouwen met een kar vol boodschappen. Veel supermarkten willen dan ook liever buiten het centrum zitten. Gebrek aan parkeerruimte kost immers klanten. Die rijden de volgende keer naar de concurrent, die wel een grote parkeerplaats heeft.

In Panningen willen liefst drie van de vijf supermarkten vanwege parkeerproblemen verkassen: Albert Heijn, Aldi en Lidl. Jan Linders heeft een eigen parkeerterrein met slagboom waar alleen klanten gratis kunnen parkeren. En C1000 zit als enige net buiten het centrum.
De gemeente Peel en Maas wil best meewerken aan het vertrek van de supermarkten uit hartje centrum.
Het is zelfs één van de doelstellingen van de nieuwe structuurvisie.

Alleen mogen de supers ook weer niet te ver weg. Ze moeten ‘een fysieke en functionele relatie met het kernwinkelgebied houden’, staat in de structuurvisie. Dit betekent dat zo ongeveer alle tot dusver geopperde locaties niet in aanmerking komen.
Het gaat om de voormalige Opel-garage aan de Schoolstraat; de voormalige Fiat-garage aan de Beekstraat en het perceel tussen de Rabobank en Pantaleon aan de J.F.Kennedylaan. Al deze locaties liggen weliswaar niet ver van het centrum, maar net te ver om te voet nog even te gaan shoppen.

Is dat eigenlijk erg? Nee, zeggen de voorstanders, zoals Henk Sentjes van Bouwontwikkeling Jongen BV, dat aan de Kennedylaan een pand voor zowel AH als Lidl neer wil zetten. „Mensen die boodschappen gaan doen, gaan niet funshoppen.
Die laden de kofferbak vol en rijden weer naar huis.”
Ja, zeggen de tegenstanders, waaronder Centrummanagement, winkeliers- en vastgoedververeniging Steengoed Helden. Haal de supermarkten weg en de omzet van de centrumwinkeliers keldert. Supers zijn immers de trekkers voor een winkelcentrum.

Het bureau DTNP in Nijmegen heeft een onafhankelijk, grootschalig onderzoek uitgevoerd verspreid over dertig dorpsen wijkcentra in Nederland naar de mate waarin mensen een bezoek aan de super combineren met een bezoekje aan andere winkels. Gemiddeld 65 procent van de supermarktklanten doet dat. Ligt de super minder dan vijftig meter van andere winkels, dan stijgt het percentage naar 75 procent. Bij supermarkten die op afstand of buiten het zicht liggen, zakt het naar 49 procent.

„Boodschappenwinkels als een bakker, slager of groenteboer profiteren het meest van een nabijgelegen supermarkt”, zegt Rik Eijkelkamp van DTNP. „Maar ook andere zaken zaken hebben er voordeel bij. Al is het maar omdat supermarktklanten erlangs lopen en voor een impulsaankoop binnenwippen. Ze gaan vaak niet eens bewust winkelen, maar worden vanzelf verleid.
Als een supermarkt op een paar honderd meter loopafstand ligt, zie je het combinatiebezoek met tientallen procenten dalen. Dan moet je al een bewuste keuze maken om meer winkels te bezoeken.”

Eijkelkamps verhaal wordt bevestigd door directeur Huib Lubbers van het Retail Management Center in Amsterdam. „Als je supermarkten weghaalt uit winkelcentra, krijg je Franse toestanden. Dorpen die doodbloeden omdat al het publiek naar de hypermarché op het bedrijventerrein trekt.” Zeker een combinatie van AH en Lidl, zoals geopperd voor Panningen, is volgens Eijkelkamp funest. „Dan creëer je een concurrerend minicentrum.” Beide deskundigen benadrukken dat supermarkten van levensbelang zijn voor de vitaliteit van een winkelcentrum.
Dat geldt zeker voor dorpen met een regionale winkelfunctie zoals Panningen en Horst. Beide plaatsen tellen liefst vijf supers, die merendeels midden in het centrumgebied liggen.

Toch is parkeerergernis een belangrijke reden waarom klanten wegblijven, meldt zowel Lubbers als Eijkelkamp. Maar een gemeente doet er in hun ogen veel beter aan die parkeerproblemen op te lossen, dan de supermarkt uit het centrum te verplaatsen.
Horst is druk bezig met de aanleg van extra parkeerplaatsen bij de supermarkten. In Panningen ligt dat moeilijker. Daar streeft de gemeente juist naar verruiming van het autovrije gebied.
Slechts één locatie voldoet wat betreft ligging en ruimte aan alle eisen voor verplaatsing: het Wilhelminaplein bij het nieuwe gemeentehuis. Maar daar is de buurt fel tegen. Bovendien is er slechts één supermarkt mee geholpen.