Voor ons Nederlanders is de winkelstraat allang niet meer de enige plaats om te winkelen en boodschappen te doen. Winkelen, dat doen we tegenwoordig op talloze locaties. Natuurlijk staan de winkelstraat en de supermarkt om de hoek nog bovenaan in ons `winkelreferentiekader`, maar de laatste jaren komen daar steeds meer plekken bij. Virtueel op het internet bijvoorbeeld, maar ook op plekken waar winkelen van oudsher een stuk minder vanzelfsprekend is. Alhoewel, winkelen is misschien niet het juiste woord. Kopen dekt de lading wellicht wat beter; het direct kunnen bevredigen van de op dat moment aanwezige (of aangewakkerde) behoeften.

AKO is één van de retailers in ons land die scherp inspeelt op dit veranderende koopgedrag. Met een duidelijke multi-channel strategie probeert de boekenretailer steeds opnieuw onder de aandacht van de consument te komen en zodoende het aantal potentiële koopmomenten te vergroten en de (latente) koopintentie om te zetten in een transactie. Kortom: de consument bereiken op plekken en momenten waarop de koopbehoefte groot is.

AKO is op diverse plekken in ons land aanwezig met zijn formule; in de winkelstraat natuurlijk en in winkelcentra. Maar ook op plekken waar veel reizigers passeren of verblijven, zoals luchthavens (AKO is ruim vertegenwoordigd op Schiphol en is ook aanwezig op de luchthavens van Rotterdam, Eindhoven en Maastricht-Aachen) en op trein- en metrostations. Een volgende kraal aan de multi-channel ketting is de zorg- en ziekenhuiswereld. Eind juni zal AKO haar eerste ziekenhuiswinkel openen in het Atrium Medisch Centrum in Heerlen. In dat ziekenhuis neemt AKO de daar reeds gevestigde giftshop over van de Heerlense boekhandel Winants. Deze eerste ziekenhuiswinkel van AKO zal niet de laatste zijn, als het aan AKO-directeur Sjaak Mark ligt. `Naast luchthavens, stations en stadswinkels zullen ziekenhuiswinkels in toenemende mate een belangrijk kanaal voor AKO worden. We zijn met diverse partijen in gesprek en dit jaar zullen er zeker nog een aantal openingen volgen`, aldus Mark.

AKO stemt het assortiment in de ziekenhuiswinkel specifiek af op de daar aanwezige consument. Naast de bekende AKO-productgroepen `Lezen` (boeken, kranten, tijdschriften) en `Schrijven` (wenskaarten, papier- en schrijfwaren) zal er ruimte zijn voor cadeauartikelen en verzorgingsproducten.

Een slimme zet van AKO, om naast de zogenaamde `travel shops` op vliegvelden en stations nu ook in ziekenhuizen te openen. Ziekenhuizen zijn immers steeds meer een plaats die door veel mensen wordt bezocht (bezoekers van patiënten en poli-bezoekers) én een plaats waar veel mensen verblijven. En daarmee bedoel ik niet alleen de patiënten, maar ook de werknemers van het ziekenhuis. Een beetje ziekenhuis in ons land heeft al gauw een paar duizend medewerkers. Medewerkers die ook een (latente) behoefte hebben aan leesvoer, cadeauartikelen en verzorgingsproducten. Medewerkers die de business case van de ziekenhuiswinkel van AKO stevig zullen beïnvloeden en kunnen maken of breken.

AKO staat natuurlijk niet alleen in de wens winkels in ziekenhuizen te openen. Er zijn meer partijen, uit meerdere branches, die kansen zien. Zo is Livera druk doende met het openen van winkels en ziekenhuizen en zijn er tal van ziekenhuizen met zogenaamde `convenience` winkels (AH to go, Dagwinkel) met een aanbod food en non-food.

Aan de andere kant zien de ziekenhuizen kansen. De wensen van patiënten, personeel en bezoekers enerzijds, en het toenemende belang van commerciële prestaties van de ziekenhuizen anderzijds, nopen ziekenhuizen ertoe hun invulling van retail, horeca en dienstverlening zorgvuldig af te wegen. Dat kunnen `zorggerelateerde` ruimten en functies zijn, zoals apotheek of thuiszorgwinkel. Steeds vaker echter zijn het op convenience en gemak gerichte ontwikkelingen. Een convenience supermarkt bijvoorbeeld, met foodproducten, boeken en bloemen. Gericht op de ziekenhuisbezoeker, de patiënt én het personeel.

Verschillende ziekenhuizen in ons land hebben (nieuw)bouwplannen en spelen met de vraag hoe om te gaan met het invullen van commerciële functies en ruimten in het ziekenhuis. Altijd met de vraag in het achterhoofd: `Wat is de toegevoegde waarde voor het ziekenhuis?`. Die toegevoegde waarde kan in verschillende factoren zitten. In het benutten van de potentiële commerciële waarde van de honderdduizenden tot miljoenen jaarlijkse passanten, maar ook in de servicefunctie die het biedt aan patiënten, bezoekers en personeel. Of waarde in de functie van `wachtverzachter`. Bovenal is een zorgvuldige invulling van retail, horeca en dienstverlening essentieel voor het creëren van de juiste sfeer en een plezierige overgangszone tussen buitenwereld en ziekenhuis. Een zone om te `ontzorgen`.

De Nederlander koopt op steeds meer locaties en op steeds meer verschillende momenten; hij wil continue zijn behoeften kunnen bevredigen. Ziekenhuizen veranderen en zoeken naar de goede manier om een `ontzorgende` omgeving te combineren met de toenemende commerciële eisen aan het ziekenhuis. Met een juiste mix van retail, dienstverlening en horeca kunnen beide behoeften worden bevredigd. Zorg en kopen is een mooie combinatie. AKO heeft dat goed gezien.

Hans van Scheerdijk